Mba’épa umi mba’e porã oguerekóva pe ficus yvyra

2023-10-23

Mba’eporã oguerekóva yvyra Banyan

 

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

Pe banyan , ojekuaáva avei ígo yvyra ramo, ha'e peteĩ yvyra tuicháva ojehechavéva ojejuhúva área tropical ha subtropical-pe. Ndaha’éi ojehecha elegante añónte, avei oreko heta beneficio hechapyrãva. Heta mbaʼe porã jahupyty ñañotỹramo banyan. Ko’áğa jaheja Guansee toikuaauka ndéve umi mba’e porã tenondegua oguerekóva umi yvyramáta banyan ha tohechauka mba’érepa umi yvyramáta banyan iñimportanteterei ecología ha yvypóra rekoporã rehe.

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

 

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

 Mba'épa ohupyty pe ficus yvyra

 

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

1. Yvytu ñemopotî ha tekoha ñemyatyrõ

 

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

Banyan yvyramáta ha’e aire purificador iporãitereíva. Fotosíntesis rupive, ogueraha hikuái dióxido de carbono ha omosãso oxígeno, oipytyvõva omoporãve haguã aire calidad. Avei, pe banyan rogue tuicháva ikatu ojagarra yvytimbo ha umi mbaʼe omongyʼáva, upéicha rupi ipyahu ha ipotĩve pe tekoha oĩva ijerére. Upévare, oñeñotỹramo banyan ikatu oñemboguejy porã pe contaminación del aire ha ome’ẽ peteĩ ambiente hesãiva respiración rehegua.

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

 

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

2. Equilibrio ecológico ha protección

 

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

Umi yvyramáta banyan oguereko peteĩ tembiapo tuicha mba’éva omantene haguã equilibrio ecológico. Ome'ê hikuái hábitat rico ogueraháva opáichagua mymba ka'aguy. Pe banyan ryru denso ome’ẽ refugio ha refugio guyra ha mymba michĩvape, avei ome’ẽ sombra ambue ka’avokuérape. Ojoaju ambue ka avokuéra ndive ha oipytyvõ diversidad ecológica-pe. Avei umi yvyramáta banyan oñangareko yvy rehe, ojoko yvy oñembyai ha omboguejy inundación.

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

 

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

3.Sombra ha enfriamiento

 

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

Pe banyan rogue tuicháva ha hogue denso ikatu ojoko efectivamente kuarahy ha ome'ê tapichakuérape sombra cómoda. Arahaku haku jave, oguapývo pe banyan guýpe ikatu oñandu pe temperatura oguejyha ojehechakuaáva. Kóva iporãiterei ojeipyso haguã okápe ha ojejapo haguã okápe, avei omboguejy aire acondicionado jeporu ha osalva energía.

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

 

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

4. Antiradiación ha omboguejy ruido

 

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

Pe   banyan  oguereko katupyry oñemoĩ hag̃ua radiación rehe ha ikatu ogueraha ha omboguejy umi mba’e vai oúva umi tembipuru electrónico, teléfono móvil señal ha radiación electromagnética-gui . Avei, umi banyan ikatu ogueraha ha omomombyrývo tyapu, omboguejývo ruido contaminación umi ambiente urbano-pe ha omoheñói peteî ambiente de vida py'aguapy ha kirirîvéva.

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

 

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

 Mba'épa ohupyty pe ficus yvyra

 

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

5. Significado cultural ha valor estético

 

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

Pe banyan yvyra ojehecha peteĩ símbolo marangatu ramo heta tekohápe. Ojehe'a jepi religión, jerovia ha tradición ndive ha ojeporu heta ceremonia ha celebración religiosa-pe. Avei, iporã ha elegante aspecto banyan ome'ëva paisaje urbano ha rural peteî encanto ijojaha'ÿva, oikóva fondo natural umi tapicha opyta haguã.

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

 

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.

En general, ka’avo artificial apytépe, pe banyan ndaha’éi peteĩ jopói tekohagui añónte, ha katu avei peteĩ socio sociedad humana-pe. Ogueru hikuái heta mba’e porã ecológico, ambiental, salud ha cultural. Upévare, ñañatendeva’erã ñañangareko ha ñañotỹ haguã banyan yvyramáta javy’a haguã umi mba’e porã opa’ỹva orekóvagui ha ñamoheñói haguã tekoha iporãvéva ñane generación oúvape guarã.

Ñe’ẽpoty ha ñe’ẽpoty ñemoarandu.